لنفانژیت (Lymphangitis) به التهاب سیستم لنفاوی اطلاق میشود که معمولاً به دلیل ورود مواد خارجی و بهویژه عوامل عفونی ایجاد میشود. شایعترین علل لنفانژیت، تروماهای نافذ و گسترش عفونت اولیه مانند سلولیت (cellulitis)، اریزیپلاس (erysipelas) یا آبسه (abscess) هستند. لنفانژیت ممکن است نشاندهنده تشدید یک عفونت سطحی باشد. پزشکان باید توجه ویژهای به این مسئله داشته باشند، زیرا موارد لنفانژیت ناشی از استرپتوکوکهای گروه A (group A streptococci) خطر بالای سپسیس (sepsis) و پیامدهای بعدی از جمله مرگ و میر را به همراه دارند.
علائم
علائم معمولاً شامل محل اولیه عفونت ناشی از تروما یا عفونت موضعی است که با رگههای قرمز رنگ که مسیر عروق لنفاوی را به سمت غدد لنفاوی ناحیهای دنبال میکنند، مشخص میشود. حساسیت و گرما در طول مناطق اریتم و بر روی غدد لنفاوی که ممکن است بزرگ شده باشند، وجود دارد. علائم عفونت سیستمیک مانند تب، لرز، بیحالی و کاهش اشتها نیز ممکن است حضور داشته و نشانگر عفونت شدیدتر باشند. شایعترین عامل ایجادکننده، استرپتوکوکهای بتا همولیتیک گروه A (group A beta-hemolytic streptococci) و پس از آن استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) و گونههای سودوموناس (Pseudomonas species) هستند. علل ویروسی و فیلاریا (filarial) نیز ثبت شدهاند.
اشکال مختلف
شکلهای متفاوتی از لنفانژیت وجود دارد، از جمله لنفانژیت ندولار (nodular lymphangitis) و لنفانژیت اسکلروز کننده آلت تناسلی (sclerosing lymphangitis of the penis). لنفانژیت ندولار بیشتر توسط اسپوروترکس شنکی (Sporothrix schenckii)، نوکاردیا برازلیئنسیس (Nocardia brasiliensis)، مایکوباکتریوم مارینوم (Mycobacterium marinum)، لیشمانیا برازلیئنسیس (Leishmania braziliensis)، و فرانسیسلا تولارنسیس (Francisella tularensis) ایجاد میشود. ارائه لنفانژیت ندولار با ندولهای زیرجلدی در امتداد عروق لنفاوی عفونی و اریتماتوز همراه است. لنفانژیت اسکلروز کننده آلت تناسلی، اگرچه نادر است، معمولاً با ضایعهای شبیه به طناب و به رنگ پوست در طول شفت یا سولکوس کرونال آلت تناسلی ظاهر میشود. این یک عفونت نیست و علت آن ناشناخته است. بسیاری از موارد دارای سابقه بیماریهای مقاربتی هستند و شاید التهاب محرک آن باشد.
عوامل خطر
بیماران با نقص ایمنی در معرض خطر بیشتری برای لنفانژیت و همچنین پیشرفت به سپسیس و شکست درمان قرار دارند. عوامل خطر برای توسعه لنفانژیت شامل تروماهای نافذ یا منبع اولیه عفونت مانند سلولیت است. لنفادمای زمینهای، همانطور که ممکن است پس از ماستکتومی و/یا تخلیه غدد لنفاوی ناحیهای مشاهده شود، نیز ممکن است یک عامل مستعد کننده باشد.
ملاحظات بیماران اطفال
این جمعیت بیشتر به عفونتهای ناشی از باکتریهای گرم منفی حساس هستند و انتخاب آنتیبیوتیکها ممکن است نیاز به تطبیق داشته باشد (سفالوسپورینهای نسل دوم یا سوم).
ملاحظات بیماران نقص ایمنی
بیماران نقص ایمنی در معرض خطر بیشتری برای توسعه لنفانژیت و همچنین گسترش سیستمیک عفونت هستند. این جمعیت نیز به عفونتهای ناشی از باکتریهای گرم منفی حساستر هستند و انتخاب آنتیبیوتیکها ممکن است نیاز به تطبیق داشته باشد (سفالوسپورینهای نسل دوم یا سوم).